BKS-entstofvoorraad aangekoop deur bedryf nou in Suid-Afrika
Op 17 Oktober 2025 het ‘n totaal van 644 000 dosisse BKS SAT-stam entstof vanaf die Botswana Vaccine Institute (BVI) in Suid-Afrika aangekom. Hierdie versending is deur direkte aankoop deur die bedryf verkry, en is gekoördineer en gefasiliteer deur RMIS, in noue samewerking met die Departement van Landbou (DoA).
BVI is tans die enigste vervaardiger van SAT-tipe BEK-entstowwe in Suider-Afrika en verskaf entstof aan verskeie lande in die streek. In reaksie op die dringende behoefte aan entstofvoorraad vir hoërisiko-areas in Suid-Afrika, het die Suid-Afrikaanse Voerkraalvereniging (SAFA) formeel goedkeuring van die Departement versoek om direkte aankoop deur voerkrale toe te laat.
Die Departement het positief gereageer, wat ‘n vinnige en gesamentlike reaksie tussen regering en die bedryf moontlik gemaak het. Hierdie suksesvolle samewerking het verseker dat die entstofvoorraad vir Suid-Afrika beskikbaar gestel is, eerder as om elders in die streek versprei te word.
Die entstowwe word nou veilig by Onderstepoort Biologiese Produkte (OBP) gestoor en sal versprei word aan die voerkrale en kopers wat tot die verkryging bygedra het.
Belangrike notas oor die entstof
Hierdie is 'n watergebaseerde BKS-entstof wat beskerming bied vir 'n tydperk van tot vier (4) maande. As gevolg van die kort immuniteitsduur, is dit die beste geskik vir inenting-tot-doodmaakstrategieë, soos tipies in voerkrale geïmplementeer word, waar diere binne 'n paar maande geslag word. Dit is minder geskik vir inenting-tot-lewe-doeleindes, wat beteken dat dit nie aanbeveel word vir langtermyn gebruik in teelkuddes wat vir langer tydperke in die produksiestelsel bly nie.
Gereelde Vrae en Antwoorde:
V: Wat is die koste van die entstof?
A: Die koste van BKS-entstowwe hang af van hoeveel dosisse bestel word en die logistiek wat betrokke is. Die mees onlangse voorraad wat deur die privaatsektor deur RMIS verkry is, het R60.78 per dosis gekos. Hierdie prys sluit verspreidings- en administrasiekoste uit.
V: Waarom mag slegs voerkrale die entstof koop?
A: Voerkrale is geprioritiseer om twee hoofredes:
1. Hoë siekterisiko: Voerkrale is hoëdigtheid-beesgebiede, waar 'n enkele geval van BKS vinnig kan versprei en handel kan beïnvloed.
2. Entstofgeskiktheid: Die huidige entstof is watergebaseerd en beskerm diere slegs vir tot vier (4) maande. Dit maak dit geskik vir inenting-tot-doodmaakstrategieë, soos in voerkrale waar diere binne 'n paar maande geslag word.
V: Wat is die doeltreffendheid van die Botswana-entstofinstituut se entstowwe?
A: Die doeltreffendheid van die BVI-entstof word noukeurig gemoniteer. Die Ministeriële Taakspan (MTT) het ‘n entstofspesialis aangestel om die data te evalueer. Onlangse terugvoer uit die veld – veral in uitbrekingsgebiede soos die Oos-Kaap, toon goeie beskerming, maar slegs as die volledige inentingsprogram gevolg word, insluitend die herhalingsinspuiting. Sonder die herhalingsinspuiting kan beskerming laer wees.
V: Sal ons na alternatiewe entstofvervaardigers kyk?
A: Ja. Daar is aktiewe gesprekke tussen die DoA, die Landbounavorsingsraad (LNR/ARC) en verskeie internasionale vennote om die entstofvoorraad te diversifiseer. Dit sluit in:
- Die ontwikkeling van plaaslike “fill-and-finish” oplossings met Suid-Afrika-geregistreerde entstofstamme.
- Die opsie om produksie te verskuif na internasionale vervaardigers vir groter beskikbaarheid.
Die doel is om ‘n betroubare en koste-effektiewe entstofvoorraad te verseker en afhanklikheid van ‘n enkele vervaardiger te verminder.
V: Waar sal korttermyn-entstofvoorraad verkry word, en wat is die langtermynplan?
A: Op kort termyn verkry die staat entstowwe deur OBP, wat die vereiste SAT-stam-entstof van BVI invoer.
Vir die lang termyn werk die Departement van Landbou en die bedryf aan ‘n breër strategie wat insluit:
- Kontrakte te verseker met meervoudige internasionale verskaffers om afhanklikheid te verminder.
- Versterking van plaaslike vervaardiging deur vennootskappe tussen OBP en die ARC te ondersteun om binnelandse vervaardiging van geregistreerde BKS-stamme moontlik te maak.
- Die produksie van ’n olie-gebaseerde entstof word ondersoek, wat langer immuniteit sal bied (tot 12 maande) en dus meer geskik sal wees vir ‘inent om te leef’-strategieë, soos toegepas in teel- en reproduksiekuddes.
